Όλα ωραία και μεγάλα στολισμένα

Ρίξτε μια ματιά στον κόσμο μας: σκουπίδια κι απόβλητα, κάπνα, καλώδια και άσφαλτος, ασκήμια παντού. Για λίγες μέρες όμως θα προσπαθήσουμε όλοι όλα αυτά να τα καλλωπίσουμε, να τα κρύψουμε δηλαδή. Δεν είναι μόνο κάθε προεκλογική περίοδος που δημιουργεί την υποχρέωση σε κάθε κυβερνώντα να αναλωθεί σε έργα και εργάκια για να δείξει ότι ενδιαφέρεται κι ότι μοχθεί για το κοινό καλό με επιδιορθώσεις, επικαλύψεις, ασφαλτοστρώσεις, φωταγωγήσεις και άλλα στολίσματα. Και η γιορτή των Χριστουγέννων είναι που ωθεί όλους μας να ξεχάσουμε για λίγο την ασκήμια που μας περιβάλλει. Να στολίσουμε τα σπίτια μας, το δρόμο, τις πλατείες μας, να φωταγωγήσουμε τα μέγαρα, να στολίσουμε τις βιτρίνες, να γεμίσουμε τα πάντα με διάφορα μπιχλιμπίδια. Για να γιορτάσουμε τις άγιες μέρες... για να κρύψουμε για λίγο την ασκήμια μας.
Όπως και να ’ναι ο στολισμός είναι επιβεβλημένος και αναμενόμενος. Σκεπάζεται το βρώμικο, το κακό, έλκεται το μάτι κι η ψυχή μας από το στολίδι σε άλλες όψεις, πιο καθαρές. Αυτόν ακριβώς το ρόλο παίζει και το περιτύλιγμα, το αμπαλάζ, που λέμε εμείς οι νεοέλληνες. Το πιο απλό αντικείμενο παίρνει τη μορφή και την αξία του δώρου μέσα στο προσεκτικό περιτύλιγμά του, στο γυαλιστερό πολύχρωμο χαρτί, στο ατσαλάκωτο γιορταστικό κουτάκι. Ένα μικρό κερί μέσα στο περιτύλιγμά του φαντάζει πολυπόθητο δώρο.
Και δεν τυλίγουμε μόνο αντικείμενα, τα δώρα μας, τυλίγουμε και τις σχέσεις μας, τις καρδιές μας. Δίνουμε ευχές ολόψυχες σε γνωστούς και αγνώστους. Ευχόμαστε όλοι σε όλους. Ακόμη και οι πιο ξεφτίλες της νυχτερινής ζωής πολυεκατομμυριούχοι και φοροφυγάδες θα ευχηθούν για τα παιδιάκια του τρίτου κόσμου να ’χουν ψωμί, να ’χουν παιδεία, να ’χουν ελευθερία. Ακόμη κι οι πιο ξεφτίλες πολεμοκάπηλοι θα ευχηθούν ειρήνη σ’ όλο τον κόσμο. Ακόμη κι οι πιο ανοχύρωτοι και έωλοι ηθικά θα ευχηθούν για έναν καλύτερο, ομορφότερο κόσμο, χωρίς εγκληματικότητα, χωρίς ναρκωτικά. Χωρίς τρομοκρατία θα έρθει κι η ευχή από τους μεγαλοτρομοκράτες των συνειδήσεων. Το περιτύλιγμα των σχέσεων, που είπαμε. Το λαμπρό ιλουστρασιόν χαρτί με τους φιόγκους που τυλίγει το δωράκι των σχέσεων και δίνεται -ημέρες γιορτών- από τον ένα στον άλλο.
Κι εμείς τη βραδιά των Χριστουγέννων, λίγο πριν κοιμηθούμε, θα σκεφτούμε τη γέννα εκείνη που συντάραξε την ανθρωπότητα. Θα προβληματιστούμε για πολλοστή φορά: «Με σε στάβλο; Γιατί γεννήθηκε εκεί; Καλά, τα ξενοδοχεία γεμάτα! Δε βρέθηκε όμως ένας χριστιανός ν’ ανοίξει την πόρτα του σε μια φτωχιά ετοιμόγεννη γυναίκα και τον άντρα της για να γεννήσουν σαν άνθρωποι! Σε φάτνη των αλόγων;» Ένα δάκρυ τότε θα κυλήσει από την άκρη του ματιού μας μπροστά στη γέννηση του φτωχού ανθρώπου, θα τζιτζιρίσει λίγο την καρδιά μας, θα την τυλίξει -αυτό το ιλλουστρασιόν δάκρυ- και θα την ετοιμάσει για δώρο στον οποιονδήποτε πάσχοντα και αναξιοπαθούντα συνάνθρωπο. Τόσο ευάλωτοι γινόμαστε. Και για τόσο λίγο.
Το επόμενο πρωί θ’ ανοίξουμε τα δώρα μας. Θα σκίσουμε το περιτύλιγμα, το χαρτί, για να βρεθούμε μπροστά στο πολυπόθητο δώρο. Στο κεράκι, στο βιβλίο, στο δερμάτινο πορτοφόλι, στο μπιχλιμπίδι. Όλα αυτά δε μας ενδιαφέρουν πια ουσιαστικά. Μας ενδιέφεραν όταν ήμασταν παιδιά, άρα αθώα, παρθένα και αγνά. Τώρα όχι πια. Τώρα μας ενδιαφέρουν όσο βρίσκονται κρυμμένα μέσα στο περιτύλιγμά τους και όσο παίζουν το ρόλο του δώρου, της άγνωστης ευχής. Όταν τα ξετυλίξουμε από το περιτύλιγμα, από το ιλουστρασιόν χαρτί, τα δώρα θα ξαναγίνουν αντικείμενα, απλά μπιχλιμπίδια χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Όταν ξετυλίξουμε και την καρδιά μας από το χτεσινό δάκρυ που τη μεταμόρφωσε για λίγο σε δώρο προς το συνάνθρωπο, θα μείνει κι αυτή γυμνή, κρύα και σκληρή, όπως ήταν πριν μέσα στον άσκημο κόσμο της, ένα πάλι μ’ αυτόν.
Αγαπημένοι μου φίλοι, καλές γιορτές. Χρόνια πολλά σε όλους. Χρόνια πολλά κι ευτυχισμένα. Τώρα. Πριν ξετυλίξω την καρδιά μου απ' το γιορταστικό της περιτύλιγμα. Χρόνια ευτυχισμένα. Πριν την ξετυλίξω απ’ το δάκρυ.