Tuesday, March 01, 2011

Άσκηση

Το ερώτημα ήταν "αν θέλεις να με καταλάβεις, διάβασε αυτό το γράμμα". Ήταν ερώτημα-άσκηση στην τάξη 16χρονων εφήβων και η απάντηση ήταν ανώνυμη. Μερικοί απάντησαν ίσα-ίσα για να ξεφύγουν από την υποχρέωση, άλλοι το πήραν πιο σοβαρά. Αξίζει να διαβάσουμε μια τέτοια σοβαρή απάντηση.

"Αν θέλεις να με καταλάβεις, διάβασε αυτό το γράμμα, φίλε μου και εχθρέ μου. Κι αφού το διαβάσεις, μόνο τότε βγάλε την απόφαση: αθώος ή ένοχος. Οποιοδήποτε από τα δυο θα μου είναι το ίδιο ευχάριστο, γιατί περιμένω μια αντικειμενική απάντηση που ακόμη και καταδικάζοντάς με θα με κάνει να καταλάβω κι εγώ τον εαυτό μου και τον κόσμο καλύτερα.

Όπως ξέρεις ήδη είμαι έφηβος. Μη γελάσεις, δεν είναι από τις γνωστές μου δικαιολογίες, δεν το λέω για να με λυπηθείς, αλλά για να είσαι προσεκτικός στην ανάγνωση. Μην προσπεράσεις τις λέξεις και τις γραμμές γρήγορα-γρήγορα σαν να σε κυνηγάνε, γιατί μου κοστίζουν αυτά που γράφω και θα πρέπει κι εσύ να πληρώσεις ένα μέρος αυτού του κόστους. Πιστεύω πως κι εσύ είσαι υπεύθυνος που περνάω αυτά που περνάω, γι' αυτό και αποφάσισα να γράψω ένα σοβαρό γράμμα κι όχι μια σαχλαμάρα για να ξεφύγω από την υποχρέωση άλλης μια άσκησης.

Είμαι έφηβος, λοιπόν, και για μένα το να είσαι έφηβος σημαίνει να είσαι άνθρωπος υπό δοκιμή. Αν κάνεις τα πάντα σωστά, αν διαβάζεις καθημερινά τα μαθήματά σου, αν υπακούς τους γονείς σου, αν αγαπάς τα αδέρφια σου, αν διαβάζεις εξωσχολικά βιβλία και ενημερώνεσαι από καλές εκπομπές στην τηλεόραση, αν στην εφημερίδα δε διαβάζεις τις αθλητικές σελίδες μόνο αλλά και σοβαρά άρθρα και σχόλια πνευματικών ανθρώπων, αν παραδέχεσαι τη γνώμη των μεγαλύτερων, των καθηγητών σου, αν δεν είσαι όλη τη μέρα στο ίντερνετ και στο φέισμπουκ, αν φέρνεις καλούς βαθμούς στο σπίτι, αν οι καθηγητές λένε τα καλύτερα λόγια για σένα στις ενημερώσεις, αν η γνώμη σου είναι ίδια με των μεγάλων που “ξέρουν περισσότερα”, αν δε σου τη σπάνε οι συνεχείς και κάθε ώρα συμβουλές αλλά τις ακολουθείς πιστά σαν το σκυλί που παίρνει από πίσω τον αφέντη του ακόμη κι αν αυτός βαδίζει στο γκρεμό, αν νιώθεις ικανοποιημένος κι ευχαριστημένος που όλα τα έχεις έτοιμα και όλα σου τα παρέχουν, αν αναγνωρίζεις αυτή την προσφορά κι ευχαριστείς καθημερινά αυτούς που σου προσφέρουν τα πάντα, αν δε φωνάζεις και δεν εκνευρίζεσαι για τα πράγματα που πηγαίνουν όλα κατά διαβόλου, αν είσαι εναντίον των καταλήψεων και των πορειών, αν δε ζητάς πολλά κι αρκείσαι στα λίγα, αν σκέφτεσαι ότι η ζωή είναι μπροστά κι έχεις χρόνο στο μέλλον να διασκεδάσεις και να χαρείς και να ερωτευτείς -αλλά δεν χαίρεσαι τώρα, δεν πρέπει να τα κάνεις τώρα αυτά, γιατί τώρα έχεις άλλες υποχρεώσεις, σχολείο, διάβασμα, φροντιστήριο, ξένες γλώσσες, κολυμβητήριο, μπάσκετ, χορό-, αν δεν ξενυχτάς παρά μόνο αν είναι για να προετοιμάσεις τις ρημάδες τις ασκήσεις για αύριο, αν σκοτωθείς να ακολουθήσεις το επάγγελμα που σου έχουν ετοιμάσει άσχετα αν αυτό σου αρέσει ή όχι, αν δε λες ψέμματα για να γλιτώσεις μια τιμωρία αλλά στέκεσαι με σκυφτό κεφάλι και παραδέχεσαι το λάθος σου, αν...αν...αν..., ε τότε θα περάσεις με καλό βαθμό τη δοκιμασία και θα γίνεις άνθρωπος. Αν όχι, την έβαψες. Ίσως θα μείνεις έφηβος μια ζωή ή ίσως θα γίνεις κάτι άλλο, πάντως άνθρωπος δε θα γίνεις. Γιατί όλοι αυτοί που βλέπω γύρω μου να περπατούν ευτυχισμένοι, να ζουν ευτυχισμένοι στη δουλειά τους, στα σπίτια τους, στις παρέες τους, όταν ήταν έφηβοι φαίνεται ...ότι τα έκαναν όλα αυτά, γι' αυτό και τώρα απολαμβάνουν.

Ε, λοιπόν, φαίνεται ότι εγώ δε θα γίνω άνθρωπος, δε θα περάσω από τις εξετάσεις αυτές για το απολυτήριο του ανθρώπου, θα πάρω μάλιστα τον χειρότερο βαθμό. Γιατί δεν τους πιστεύω, γιατί δεν ντρέπομαι, γιατί κάνω όλα όσα δεν πρέπει να κάνω και, κυρίως, γιατί χαίρομαι και θέλω να ζήσω το τώρα. Όμως το βάρος που νιώθω είναι ασήκωτο, οι συμβουλές και οι φωνές μου τρυπάνε τ' αυτιά και είμαι έτοιμος να ορμήσω κάθε φορά που ακούω “εγώ στην ηλικία σου...” ή “θα πρέπει να ντρέπεσαι για τη συμπεριφορά σου” και τέτοια τρελά. Φαίνεται πως όλοι οι προηγούμενοι στην ηλικία μου ήταν τελείως διαφορετικοί από μένα, φορούσαν καλοσιδερωμένο κουστούμι στην καρδιά τους κι είχαν ατσαλάκωτο μυαλό, ενώ εγώ φοράω σκισμένο τζιν και μπλουζάκι με ξέφτια στην ψυχή μου που μπάζουν από παντού. Μεταφορικά και κυριολεκτικά μιλάω και νομίζω με καταλαβαίνεις.

Και πώς να τα πω όλα αυτά στους μεγάλους, στους γονείς μου που όποτε τολμώ να αρχίσω κάποια κουβέντα, αυτή τελειώνει με καυγάδες και φωνές χωρίς να έχουν καταλάβει τίποτα από μένα; Πώς να τα πω στους καθηγητές μου που το μόνο που έχουν στη σκέψη τους είναι το μάθημα, τα διαγωνίσματα και οι ασκήσεις, χωρίς να πιστεύουν ότι και εγώ μπορώ να έχω μια γνώμη ισάξια με τη δική τους; Ποιος θα βρεθεί να με καταλάβει και να μου απλώσει το χέρι του όχι για να με οδηγήσει εκεί που αυτός θα ήθελε να πάω, αλλά για να μου συμπαρασταθεί σ' αυτόν τον πόλεμο που γίνεται μέσα μου κι έξω μου; Μερικές φορές νιώθω σαν να είμαι μέσα στη θάλασσα, μέσα στο πέλαγος, μέσα στη φουρτούνα και να προσπαθώ να κρατηθώ στην επιφάνεια. Ψάχνω μέσα στα κύματα να βρω ένα καράβι περαστικό που θα έχει το όνομά μου, ένα καράβι που θα είναι ο εαυτός μου. Τον εαυτό μου ψάχνω να βρω.

Αυτό άραγε είναι η εφηβεία;"