9. Περίληψη

.
Αχ, οι λύκοι πιάνουν τα καλοκαίρια τα νησιά, όμως αυτές οι σταγόνες στην ατμόσφαιρα δουλεύουν υπερωρίες. Μωρέ, πώς έγινε έτσι ο κόσμος που μια άρνηση του ενός σημαίνει του άλλου ζωή και ξύπνημα, που ένα λουλούδι του βουνού χτυπάει κατάστηθα την παπαρούνα της θάλασσας και μια άνοιξη των τόπων σαλεύει βαθιά μας καταιγίδα. Δε γίνεται έτσι ζωγραφική, χωρίς κανόνες και μέτρημα, λένε οι παλιοί δασκάλοι της τέχνης· χρειάζονται υπολογισμοί, γωνίες κι εφαπτομένες, χρειάζονται διαβήτες και τρίγωνα. Ευτυχώς που η χώρα μου, όπως κι η γλώσσα μου, δε γνώρισε ποτέ της ευθείες, αλλά μεγάλωσε σε καμπύλες και τεθλασμένες έτσι που από την αρχή να μη διακρίνεται το τέλος, οι δυο άκρες της να παραμένουν άγνωστες μεταξύ τους. Η ορατότητα ήταν πάντοτε ζήτημα όρεξης. Ευτυχώς. Γιατί σε άλλη περίπτωση δε θα μπορούσε ποτέ να με φωνάζουν Οδυσσέα, Έρση ή Λεφτέρη. Το πολύ να με βάφτιζαν Χανς, με ό,τι αυτό ήθελε υπονοεί. Και ταξιδεύω δε σημαίνει πλέω ή οδηγώ, αλλά παλεύω με την αρμύρα, με τον ιδρώτα και με την άνοιξη. Και πίνω νερό δε σημαίνει ξεδιψώ, αλλά προσεύχομαι. Γι’ αυτό και τα ελληνικά γίνονται τόσο δύσκολα για τους ξένους που δεν μπορούν ποτέ να καταλάβουν πώς μια τόση δα μικρή άνω τελεία ή ένα παρατημένο ματσάκι αγριολούλουδα αποσιωπητικά δίνουν ολότελα διαφορετικό νόημα στην πόρτα σου. Κι εδώ μπορείς να μάθεις τα πάντα από μια περίληψη, από ένα μέτρο τετραγωνικό περιορισμένο σε συρματόπλεγμα, από ένα ελάχιστο πέτρινο παραμύθι δίπλα στο τζάκι κοντά στα σύνορα -από την εδώ μεριά ή από την πέρα, αδιάφορο. Δε χρειαζόταν ποτέ ολόκληρη έκταση, το απέραντο δυσκίνητο μυθιστόρημα, ο ποταμός των νερών ή των λέξεων. Αρκούσε πάντοτε ένας ξεροπόταμος που γίνεται χείμαρρος ξαφνικός ή ένα μόνο δάκρυ στην κόχη του παραθύρου να κοιτάζει πέρα το δρόμο περιμένοντας να φανείς μες απ’ τη σκόνη. Αρκούσε πάντοτε να χωνεύουμε μέσα μας την άλλη άκρη, την αόρατη, να τη νιώθουμε να βαραίνει το βήμα μας ή να το κάνει φτερωτό Ερμή, αγγελιαφόρο να πετάει πάνω από τις λασπουριές και τα σύνορα.
Μόνο έτσι μπορούμε να δοκιμάζουμε μια μπουκιά ψωμί με δίχως να ξεδιψάμε την πείνα μας.