Monday, June 26, 2006

Δι' ελαίου και φόβου

Το προϊόν που μαζί με τη σταφίδα αποτέλεσε τη βάση της ελληνικής αγροτικής αλλά και ολόκληρης σχεδόν της οικονομίας μας μαζί και το καμάρι της ελληνικής παραγωγής είναι το λάδι. Το λάδι που ενώνεται με το κορμί και την ψυχή από τη βρεφική μας κιόλας ηλικία και βαδίζει μαζί μας. Από το λάδι του νονού μας, από το μουρουνέλαιο και το ρετσινόλαδο που πίναμε μικροί κι από το ελαιόλαδον το αφροδισιακόν -εξ ού και η γνωστή παροιμία "φάε λάδι κι έλα βράδυ"- μέχρι το λάδι που μας συντροφεύει στο φαγητό –μαγειρεμένο ή στη σαλάτα- αγνό πάντοτε και μπόλικο. Κι αυτό το ίδιο λάδι αποτελούσε συγχρόνως φάρμακο για κάθε πληγή κι αρρώστια. Οποιαδήποτε δερματοπάθεια γιατρευόταν από τις παλιές μανάδες με λάδι. Αλλά και για τα εντερικά, για τα μαλλιά και για το μάτι, το λάδι ήταν θαυματουργό. Μήπως και το φως στο καντήλι που μας κρατούσε συντροφιά και φώτιζε μια σταλίτσα τα σκοτάδια μας ενώ από την άλλη μεριά μάς ένωνε με μια μυστική κλωστή που έφτανε στο μακρινό και απρόσιτο, αυτό που άλλοι το λεν Θεό κι άλλη μοίρα, τύχη ή γραμμένο, αυτό το φως στο καντήλι το λάδι δεν το συντηρούσε;

Και το λάδι συνέχισε στην Ελλάδα -και μου φαίνεται πως αυτές οι δυο λέξεις πρέπει να πηγαίνουν πάντα μαζί, άλλωστε ταιριάζουν τόσο ηχητικά, λάδι και Ελλάδα- συνέχισε, λοιπόν, την ένδοξη πορεία του. Και σήμερα ακόμη, σημαντικές οι μέρες στο χρόνο για κάθε ιδιοκτήτη ελαιόδεντρων, αγρότη ή δημόσιο υπάλληλο -μια και πάνω από τους μισούς Έλληνες έχουμε κάπου κάποια ελιά- είναι οι μέρες του μαζέματος του ελαιοκάρπου. Με το πρώτο φως της μέρας, αγρότες πάνω στα τρακτέρ εξοπλισμένοι με δίχτυα και με χτένες αλλά και άλλοι, που κανονικά τη βδομάδα τους την περνούν πίσω από γραφεία ή γκισέ, ξεκινούν για το άγιο μάζεμα.

Και πόσο απογοητευόμαστε, όταν στα ταξίδια μας στη βόρεια Ευρώπη, στους πολιτισμένους εταίρους μας, δε βρίσκουμε στις σαλάτες και στα φαγητά τους λάδι, όπως δε συναντάμε και στα καταπράσινα βουνά τους λιόδεντρα. Βλέπετε, η κουζίνα η δική μας στηρίζεται σ’ αυτό, στο λάδι, ενώ η δική τους στο βούτυρο και στο λίπος. Οι βόρειες χώρες του λίπους και του βουτύρου από τη μια, και οι δικές μας, της Μεσογείου οι χώρες, οι πατρίδες της ελιάς και του λαδιού. Γι’ αυτό το λόγο και οι βόρειοι, μεγαλωμένοι με βούτυρο, έχουν αυτά τα όμορφα βουτυράτα πρόσωπα με τις κατακόκκινες έτοιμες να εκραγούν παρειές, ενώ εμείς τα σκληροτράχηλα και χαρακωμένα μάγουλα του λαδιού. Σαν τις χαρακωτές ελιές κι αυτά. Γι’ αυτό κι εκείνοι έχουν τις καρδιές σφιχτές και φραγμένες από το λίπος, ενώ οι δικές μας, καλοσυνάτες και πρόσχαρες, σγουρές και παιχνιδιάρες σαν ασημένιο φύλλο λιόδεντρου. Αλλά και τα μυαλά τους γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι πάντα καλογρασσαρισμένα από το λίπος, ενώ τα δικά μας μερικές φορές ντεραπάρουν σαν φορτηγό σε στροφή που πατάει λάδια.

Μα και για έναν ακόμη λόγο εμείς οι Έλληνες θα πρέπει να είμαστε περήφανοι για το λάδι μας. Γιατί μας είναι αναγκαίο ακόμη και στις καθημερινές δοσοληψίες μας, τα σχετικά λαδώματα εννοώ. Κι εκεί που το λίπος το Ευρωπαϊκό γλιστράει και δεν μπορεί κάποιος να του έχει απόλυτη εμπιστοσύνη, το δικό μας το λάδι κάνει τη δουλειά του σωστά. Με το κατάλληλο λάδωμα ανοίγουν εδώ στην Ελλάδα οι πόρτες, όποιες πόρτες θέλει ο καθένας μας ν’ ανοίξει. Άλλες χρειάζονται πολύ κι άλλες λιγότερο λάδωμα. Η πόρτα έτσι κι αλλιώς θ’ ανοίξει. Είναι απλώς θέμα ποσότητας, γιατί η ποιότητα του ελληνικού λαδιού, άρα και του λαδώματος, είναι εξασφαλισμένη. Άλλοι με δυο ντενεκέδες λάδι τέλειωσαν το δημοτικό, ενώ άλλοι πήραν πτυχίο πανεπιστημίου. Άλλοι με ένα απλό λάδωμα βρήκαν θέση ζηλευτή στο ελληνικό δημόσιο κι από κει, υπολογίζοντας καθημερινά -τρεις το λάδι τρεις το ξύδι τρεις και το λαδόξυδο- έβγαλαν κι από την πέτρα λάδι και μεγαλούργησαν. Κι αυτό, το κατακαημένο κι αφερέγγυο ελληνικό δημόσιο γι’ αυτό το λόγο, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, δυσκολίες και εμπόδια, με πληθώρα υπαλλήλων που σκοντάφτουν ο ένας πάνω στον άλλο, που δε βρίσκουν ελεύθερη καρέκλα να καθίσουν, γι’ αυτό το λόγο το ανυπόληπτο ελληνικό δημόσιο λειτουργεί τόσα χρόνια και δε βάρεσε ακόμη διάλυση. Γιατί είναι μια μηχανή κι οι μηχανές δουλεύουνε καλά, όταν λαδώνονται συχνά. Κι από λάδι, δόξα στο Μεγαλοδύναμο.

Κι αν μ’ όλα αυτά σας έβγαλα το λάδι, συγχωρέστε με. Αναφέρθηκα σ’ ένα ζήτημα λεπτό και ραφινάτο. Πιστεύω να μην έριξα λάδι στη φωτιά, αλλά ούτε κι εγώ να βγήκα λάδι.

16 comments:

scalidi said...

Καλώς σε ξαναβρίσκω. πέρασα σχεδόν μαγικά. Ξαναβρήκα την ομορφιά και τη φυσική καλαισθησία του τόπου μας. Το κείμενό σου για άλλη μια φορά εξαιρετικό

Anonymous said...

Ωραίο και πολύ χρήσιμο! Τώρα καταλαβαίνω γιατί έχω μείνει τόσο πίσω κι εκτός. Δε διαθέτω ελαιόδενδρα.

el-bard said...

scalidi
Εγώ δεν είμαι εδώ. Για διακοπές, να σκεφτείς, εγώ φεύγω από δω. Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

anonymous
Είσαι ο ίδιος ανώνυμος που σχολιάζει ή άλλος; Πάντως δεν είναι ανάγκη να έχεις ελαιόδεντρα. Το λάδι πουλιέται παντού. Ακόμη και σε ...σούπερ μάρκετ.

Anonymous said...

Παρηγορητικό.Ο ίδιος ανώνυμος είμαι, απ'όσο γνωρίζω...

mamaloukas said...

Αγαπητέ el bard σ' ευχαριστώ που μπήκες στον κόπο να διαβάσεις το κειμενάκι μου και μου έδωσες και την ευκαιρία να γνωρίσω το χώρο σου.
άσχετο: εγώ έχω ελαιόδεντρα, αλλά δε σκαμπάζω τίποτα, άσε που όταν λαδώνομαι αηδίάζω. όμως το κείμενό σου είναι αξιοπρόσεκτο και πρωτότυπο. είναι ο λόγος που μ' αρέσει να επισκέπτομαι σελίδες στο δίκτυο. βρίσκεις τα πάντα και μαθαίνεις για τα πάντα.
χαιρετισμούς.
κι αν διαβάζει κι η Scalidi φιλάκια και σ' εκείνη

scalidi said...

Ανταποδίδω, Δημήτρη, αφού συνηθίζουμε τελευταία να συναντιόμαστε και σε ξένα "σπίτια"- μπλογκ και ανταλλάσσουμε ευχές...

el-bard said...

Παρακαλώ...παρακαλώ...περάστε... καθίστε, σαν στο σπίτι σας.

Χαίρομαι να σας βρίσκω εδώ!

Να κεράσουμε κάτι; Κάτι λαδερό που έχει και το κατάστημα τέτοια ώρα;

mamaloukas
Καλώς ήρθες.

paroussa said...

Στό σπίτι μας στο Πολύχρονο Χαλκιδικής
έχουμε τρία ελαιόδενδρα.Η αυλή ειναι κοινόχρηστος χώρος γιά αλλα επτά σπιτάκια.Κανείς ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε να βγάλει λάδι.Ποιός ν΄ασχοληθεί αλλωστε γιά να τα βρούν οι άλλοι έτοιμα και να γρινιάζουν από πάνω και γιά την μοιρασιά;Ο πατέρας μου έλεγε: συνεταιρικό γαϊδούρι τό τρώνε τα σκυλια.Μερικές φορές μάζεψα κι εγω ελιές.Ειναι μεγάλες,πράσινες και τίς κανω χαρακτές ξυδάτες.Γίνονται πολύ νοστιμες.Το λάδωμα το θεωρω απαραίτητο μόνο γιά τίς πόρτες που τρίζουν.Ωραίο το κείμενο σου και απογοητευτικό συγχρόνως γιά την νοοτροοπία μας.

el-bard said...

Ζούμε σ' έναν τόπο που όλα έχουν δύο όψεις, την καλή και την ανάποδη. Απ' τον κανόνα δε θα μπορούσε να ξεφύγει και το λάδι.

Σ' ευχαριστώ paroussa-paroussa για την επίσκεψή σου στον ελαιώνα μου!

scalidi said...

Έτσι τις λέμε κι εμείς, παρούσα μου, τις ελιές ξυδάτες χαρακωτές... Ορίστε και συνταγές "δι' ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν"

el-bard said...

Καλό...καλό...χμ..χμ...
Πολύ καλό scalidi! Έγραψε!

Anonymous said...

Τα κάναμε λίμπα
λαδωμένος ποντικός
τσαντίλες
.... να σ' αλείψω λάδι

.....

κληροδοτήματα στη γλώσσα

ο voas σας

el-bard said...

Ευχαριστώ voas.
Τα σημειώνω.

scalidi said...

πέρασα να πω ένα γεια...:)

Anonymous said...

Πολυ καλό κείμενο!Εξυπνο σε όλα τα σημεια του,σε όλους τους συσχετισμους του.

el-bard said...

Γεια σου scalidi!

Σ' ευχαριστώ reggina! Πάντα έλεγα ότι είσαι πολύ καλή κριτικός!!!Χα...χα...χα!!!