Thursday, July 06, 2006

Η Ελλάδα που πεθαίνει ή Γιώργος Τρομάρας: πρωτοπαλαιστής Ελλάδος και Ευρώπης

Μας χτύπησε την πόρτα στο σχολείο. Σεμνός και μετρημένος. Ευγενικός πάνω απ' όλα. Μας πρότεινε μια παράσταση. Το παλιό μεγαλείο. Στο μυαλό μου μπλέχτηκαν οι ιστορίες του Παναγή Κουταλιανού, του Τζιμ Λόντου, του Τζίμι του Τίγρη. Τον θυμήθηκα τον Τρομάρα. Τον είχα δει παιδί στην Αθήνα, τότε που σκαρφάλωναν τα αυτοκίνητα πάνω του και του πατούσαν το στήθος.

Την στιγμιαία έκπληξή μου την εξέλαβε προβληματισμό και σκεπτικισμό και έβγαλε αμέσως τα χαρτιά του Υπουργείου Παιδείας, τις άδειες και τα τυπικά, να μου δείξει και να με πείσει. Λες και θα μ' έπειθε ποτέ ένα χαρτί του Υπουργείου, εμένα που έβλεπα τον ζωντανό θρύλο μπροστά μου κουρασμένο και πονεμένο, πικραμένο αλλά ποτέ νικημένο. Λες και μια υπογραφή ή μια συστατική επιστολή αξίζουν περισσότερο από την τίμια ματιά του, από τα δόντια του που τραβούν αυτοκίνητα και τρένα, από τα μπράτσα του που λυγίζουν σίδερα ή κρατούν ακίνητους είκοσι νέους ή ένα αυτοκίνητο που αγωνίζεται να ξεκινήσει με πρώτη ταχύτητα μαρσάροντας απελπισμένα στις 6.000 στροφές. Λες και το γραφείο του κάθε υπεύθυνου μπορεί να βγάλει ψυχές ελληνικές, να χτίσει ιδεολογίες, να μορφώσει το πνεύμα παράλληλα με το σώμα, να κάνει μάθημα στους νέους τόσο παραστατικά και με τόση αλήθεια.

- Γιώργο, ακόμη αγωνίζεσαι; Ακόμη στη γύρα;

- Αυτό ξέρω να κάνω. Όσο μπορώ αυτό θα κάνω.

- Και μετά;...

- Μετά, άστο δεν ξέρω.

Πού να φανταζόμουν μικρός ότι θα ερχόταν στιγμή που θα του έσφιγγα το χέρι, που θα τον αγκάλιαζα συγκινημένος!
Τα παιδιά στην τάξη πριν την παράσταση έλεγαν τα δικά τους. Να μην πληρώσουν τα δύο ευρώ και να φύγουν, έχουν διαβάσματα, έχουν καφετέριες, είναι ωραία μέρα, δεν είναι κρίμα να τη χάσουν με βλακείες. Δεν είπα τίποτα.

Αχ!, δείτε αυτές τις βλακείες. Αφήστε τις να λειτουργήσουν στην ψυχή σας. Δεν ξέρετε ποιες σημειώσεις γράφουν μέσα σας γι' αργότερα. Αφήστε να τις διαβάσετε μετά. Μετά είκοσι έτη, ας πούμε. Κάποιες άλλες βλακείες άκουγα και εγώ από τον παππού μου, όταν ήμουν πέντε χρονών, κι έπρεπε να περάσουν είκοσι χρόνια για να καταλάβω ότι αυτές οι βλακείες του σοφού μου γέροντα ήταν καμιά χιλιάδα στίχοι από τον Ερωτόκριτο.

Οι μαθητές μου όμως έκαναν ένα λάθος. Αποφάσισαν να μείνουν πέντε λεπτά στην παράσταση και να φύγουν μετά. Τελικά, αφού έμειναν καρφωμένοι στη θέση τους μέχρι το τέλος, ήρθαν να πληρώσουν τα ευρώ συγκινημένοι, πήγαν να ζητήσουν και αυτόγραφα κι αφίσες, του πήραν και συνέντευξη.

Οι βλακείες, ο Ερωτόκριτος, η Ελλάδα που πεθαίνει...

Ένας μικρός μαθητής μού είπε ότι τελικά δεν το γλίτωσαν το μάθημα, μόνο που αυτό το μάθημα που το δίδαξε ο Τρομάρας είχε περισσότερη αξία, ήταν πιο αληθινό.

Πόσον καιρό θα διδάσκεις ακόμη, Γιώργο;
Πόσον καιρό ακόμη θα γυρίζεις τα σχολεία με κίνδυνο της σωματικής σου ακεραιότητας και υγείας και θα ματώνεις;
Ποιος θα σου δώσει έπαινο ή βραβείο για την προσφορά σου στην ελληνική νεολαία;
Ποιος θα σε συνταξιοδοτήσει; Ποιο Ι.Κ.Α δίνει σύνταξη στην ομορφιά της ψυχής, στην καθαρότητα των αισθημάτων, στην αληθινή δύναμη έξω από τα αναβολικά, τις φανφάρες και τις διαφημιστικές καμπάνιες;
Από ποιο Υπουργείο θα πάρεις το εφάπαξ της ανδρείας;
Ποιοι κωδικοί πληρώνουν την ανθρωπιά;

Τελικά, Γιώργο, ποιο ζυγίζει περισσότερο για σένα: ένα τρένο που το σέρνεις με τα δόντια ιδροκοπώντας ή η ανοιχτή αγκαλιά ενός σχολείου που σε δέχεται και σε θαυμάζει; ΄Ενα αυτοκίνητο που το ακινητοποιείς με τα μπράτσα σου ή ένα χαμόγελο παιδιού που το βλέπεις να σε διαβεβαιώνει πως το να είσαι αθλητής σημαίνει να είσαι άνθρωπος;
Άσε, μη μου απαντάς. Ξέρω τι θα μου απαντήσεις.
Και μετά, Γιώργο; Τι θα γίνει μετά;

- Μετά άστο, δεν ξέρω.

24 comments:

Anonymous said...

Οπως πάντα, ένα στέρεο κείμενο.

Μου θύμισες τον Καρπόζηλο, τον Παπαλαζάρου και το Μασκοφόρο Χ. Είχα και ένα γείτονα, τον Τάσο, με ίδιες διαστάσεις, που όταν ερχόνταν όλοι αυτοί για παράσταση, συνήθως το καλοκαίρι, στη σκηνή του θερινού κινηματογράφου που έχει εξαφανιστεί από το '80, συμμετείχε στην αρχή της παράστασης παλεύοντας, όπως τώρα που συμμετέχει π.χ. ο Κότσιρας πριν την παράσταση των Pink Floud. Ολοι αυτοί πάλευαν, χτυπιόνταν -αληθινά, ψεύτικα κανένας δεν ήξερε. Και εγώ μικρός, με τον πατέρα στο πλάϊ, ταραγμένος, φοβισμένος και γοητευμένος από τη μάχη, από το ένστικτο,μάλλον,του θανάτου. Ο Τάσος, συνήθως, μετά από μία "νίκη", έχανε και όταν τον συναντούσα την άλλη ημέρα λίγο πιο κάτω από το σπίτι μας στο δρόμο τον στρωμένο με τους γρανιτόλιθους, όπως όλη η πανέμορφη παλιά Ξάνθη, τον χαιρετούσα με σεβασμό κι ας είχε χάσει. Ηταν κι αυτός από γρανίτη.

paroussa said...

ααχ, ειναι τόσο δύσκολη η ζωή για μερικούς ανθρώπους.
Κάνουν αυτό που τους αρέσει και μπορούν, με αμοιβή τον θαυμασμό και την χαρά των άλλων.Αν τωρα εκτός από το κτύπημα στην πλάτη βγάλουν και λίγα χρήματα,ακόμη καλύτερα.Και όσο ειναι νέος κανεις μπορει και αντέχει.Μετά;

el-bard said...

σόμις
Σ' ευχαριστώ. Καταπληκτικό πράγμα οι αναμνήσεις. Σε κρατούν και βοηθούν κι άλλους.

paroussa-paroussa
Όπως πάντα παρούσα στον ανθρώπινο πόνο.
Μετά, άστο, δεν ξέρω!

J. said...

Συγκινητικό κείμενο...

Anonymous said...

Το λυπηρό είναι ότι ο Τρομάρας είναι ο τελευταίος του "είδους"του και είναι ήδη μεγάλος. δε ρωτάω πια για το μετά,ξέρω την απάντηση...

scalidi said...

αχ, λευτέρη, τι γράφεις πάλι! με στενοχωρούν τόσο όλοοι οι πλανόδιοι καλλιτέχνες, αθλητές, το τσίρκο, με μελαγχολούν και με θλίβουν...Τέλειο το κείμενό σου, όπως πάντα. Μας έχεις κακομάθει. τι ευρύτητα καλύπτεις...

Θεοδόσης Βολκώφ said...

Αυτός που συγκινείται συγκινεί.
Λευτέρη, πάντα απλός και αληθινός.
Μας συγκινείς με κάθε σου κείμενο. Να είσαι πάντα καλά.

Δικός σου,
Βολκώφ

el-bard said...
This comment has been removed by a blog administrator.
el-bard said...

johny
Καλώς ήλθες και σ' ευχαριστώ!

anonymous
Ναι, αυτό είναι το λυπηρό. Θα ζει με τις αναμνήσεις του και θα βλέπει γύρω του τα πράγματα τόσο, μα τόσο διαφορετικά. Και θα ξέρει πως δε θα μπορεί να αγγίξει και να συγκινήσει κανέναν πια.

scalidi
Έχεις δίκιο. Αυτοί οι πλανόδιοι αποπνέουν μια μελαγχολία και -το θέλουμε δεν το θέλουμε- μια θλίψη. Όταν τους συναντώ να δίνουν τις παραστάσεις του η πρώτη σκέψη που με ματώνει είναι: πώς άραγε να είναι το σπίτι τους;

theodosis volkof
Σ' ευχαριστώ, φίλε.

dodo said...

Γιά να είμαι ειλικρινής,εάν δεν είχα διαβάσει το άρθρο σου, την ίδια αντίδραση με την αρχική τών μαθητών θα είχα...

mamaloukas said...

το ποστ είναι απλώς απολαυστικό με μια νότα μελαγχολίας... τόσο ισχυρή όσο και ανεπαίσθητη.
η scalidi έχει δίκιο: καλύπτεις τα πάντα.
σε παρακολουθώ πάντα, φίλε.

el-bard said...

dodos
Γιατί; Τι σκέφτεσαι γι' αυτές τις υπαίθριες παραστάσεις με μάγους, μπεχλιβάνηδες, μουσικούς, παλαιστές κ.λπ.; Τι γνώμη έχεις γι' αυτούς; Σε συγκινούν, κινούν την περιέργειά σου ή σε αφήνουν αδιάφορο;

mamaloukas
Φίλε Δημήτρη, είναι αναπόφευκτο κάτι τίμιο που αργοσβήνει, επειδή δεν μπορεί πια να συμβαδίσει με την εποχή μας, να σου αφήνει μια γεύση μελαγχολίας. Για όλα αυτά που χάνονται. Που μπορεί να μην ήταν όλα καλά, αλλά όταν τα κοιτάς εκ των υστέρων, από απόσταση πια, θυμάσαι μόνο τις ωραίες πτυχές και τις καλές προθέσεις. Θυμάμαι, ας πούμε, το Γύρο του Θανάτου, που με πήγαινε ο πατέρας μου όποτε βρισκόταν κάποιο λούνα-παρκ ή τσίρκο κοντά. Και τέτοια. Μελαγχολία για τα χρόνια που πέρασαν, για τον πατέρα που αργοσβήνει κι αυτός, για τους φίλους που μεγάλωσαν και χάθηκαν, για τις γειτονιές και την Αθήνα που έγινε τσιμέντο. Χέστα!

dodo said...

Με συγκινούν. Και κάποτε με θλίβουν, ιδιαίτερα όταν τύχει να μήν είναι πιά νέοι και είναι τότε φανερή η κούρασή τους. Ίσως ο δρόμος να μη τους ταιριάζει πλέον...

Χρήστος Φασούλας said...

Τελικά, σεργιανίζοντας στα μπλογκ, ένα πράγμα έχω καταλάβει:
Τελικά οι χειρότεροι (μακράν) γραφιάδες είμαστε εμείς οι δημοσιογράφοι...

el-bard said...

christos
Τσ..τσ..τσ! Don't say... που έλεγε κι ένας φίλος μου.
Υπάρχουν περιπτώσεις.

Anonymous said...

Kι εγώ θλιβομαι από΄όσους δινουν παραστάσεις στο δρομο.Δεν ξερω γιατι,δεν το εχω ποτέ εξετάσει,αλλα παντα με πιανει ενα σφιξιμο και μια ντροπή στο να τους κοιτάξω στα μάτια.Ανθρωπινες περιεργειες.

paroussa said...

Μόλις διάβασα το κείμενο σου "Στην Ερμού" και άφησα ένα σχόλιο.
Δεν βρίσκεις κοινά σημεία;Τελικά νομίζω πως οτι γίνεται στον δρόμο μοιάζει επαιτεία.Άλλοι το επιλέγουν κι άλλους τους επιλέγει η ζωή.

el-bard said...

regina
Περισσότερο με θλίβουν, όπως λέει και η paroussa, όταν βλέπω πραγματικούς βιρτουόζους να σπαταλιούνται στα πεζοδρόμια. Ποια γραμμάτια δεν τους εξόφλησε η τύχη άραγε;

paroussa paroussa
Είδα το σχόλιο, αλλά κατάλαβα ότι δεν μπόρεσες πάλι να μπεις στο κείμενο που σου έλεγα. Πρέπει να επιλέξεις από τα αρχεία τον Ιούνιο, τελικά κι εκει να βρεις το Τελευταίο γράμμα στον πατέρα μου.
Σ' ευχαριστώ.

scalidi said...

ήρθα να πω ένα καλοκαιριάτικο γεια...

Anonymous said...

el-bard,δεν ειναι όλα θέμα τύχης.

el-bard said...

regina

Έχεις απόλυτο δίκιο. Lapsus calami.
Ήθελα να γράψω ...ποια γραμμάτια δεν τους εξόφλησε η ζωή, όχι η τύχη.

dodo said...

Πέρασα για μια καλησπέρα-περνώ κάθε τόσο και διαβάζω προηγούμενα,που τα ανακαλύπτω με συγκίνηση..
Επ' αυτού που τώρα συζητάτε: μεγάλη πληγή οι διαψευσθείσες προσδοκίες...

el-bard said...

dodos

Τα περάσματά μου από το blog σου είναι κι εμένα συχνά.
Διαψευσθείσες προσδοκίες: νομίζω ότι πέρα από την ανεργία,την ανέχεια κι όλα αυτά που μας βαραίνουν, οι προσδοκίες μας που δεν εκπληρώνονται, οι χαμένες δυνάμεις και δυνατότητες του ανθρώπου που πίστεψε σ' αυτές και αγωνίστηκε να τις πραγματοποιήσει, αποτελούν την ανεκμετάλλευτη παρακαταθήκη της κοινωνίας μας.
Το κέρατό μου!!! καλοκαιριάτικα.

ellinida said...

Τι μου θύμισες ! Πεθαίνει αυτή η Ελλάδα όντως , αλλά υπάρχουν άνθρωποι σαν και σένα που κρατούν ακόμα τις εικόνες της ζωντανές .
Τι ωραίο μάθημα για τα παιδιά !
Να περνάς καλά Λευτέρη .